Strefa pacjenta
Większość badań powinno wykonywać się na czczo – tzn. bez śniadania. Przy badaniach obejmujących profil lipidowy i wątrobowy zaleca się również w dniu poprzedzającym badanie spożycie lekkiej kolacji do godziny 18-tej. Do badań nie powinien przystępować pacjent po nieprzespanej nocy i forsownym wysiłku fizycznym. Zażywanie leków w danym dniu musi być ustalone z lekarzem i ściśle związane z celem danego badania. Próbki do oznaczeń poziomu leków są pobierane przed zażyciem dawki porannej lub w szczycie wchłaniania. W przypadku niektórych badań, np. aldosteron istotna jest również pozycja ciała i pora dnia.
Pobieramy małą ilość do specjalnego pojemniczka. Służy do tego umieszczona w nim łopatka. Ważne aby pobrany materiał pochodził z różnych miejsc tej samej porcji kału. Jest to bardzo istotne w przypadku wszystkich badań wykonywanych na obecność krwi utajonej, resztek pokarmu, jaj i pasożytów, badań mikrobiologicznych i mykologicznych. Do badań mikrobiologicznych i mykologicznych należy użyć pojemniczków jałowych i dostarczyć materiał w jak najkrótszym czasie (czyli do godziny).
Aby wynik takiego badania był diagnostycznie wiarygodny pacjent musi pobrać mocz stosując się do pewnych zasad. Niezbędny jest pojemnik na mocz, który można otrzymać w naszym ośrodku zdrowia. Jałowy pojemnik powinien być otwarty bezpośrednio przed użyciem i w żadnym wypadku nie należy dotykać jego wewnętrznych powierzchni (po otwarciu przykrywkę trzeba odłożyć wewnętrzną stroną do góry, a pojemnik chwytać wyłącznie za zewnętrzne ścianki). W dniu poprzedzającym badanie nie należy wykonywać ciężkich prac fizycznych i zrezygnować z wysokobiałkowej diety. Zgodnie z obowiązującymi obecnie zasadami, mocz do badania należy pobrać rano po starannej toalecie zewnętrznych narządów moczowo-płciowych. Po umyciu mydłem należy obficie spłukać je wodą i wytrzeć jednorazowym, papierowym ręcznikiem. Najlepszym materiałem do badania jest pierwszy poranny mocz. Pierwszą partię moczu oddajemy do muszli sedesowej, a dopiero następną (w połowie oddawania moczu) do pojemnika na badanie. Pierwsza porcja moczu nie nadaje się do badania ze względu na obecność w niej flory bakteryjnej kolonizującej ujście cewki moczowej, dlatego należy ją odrzucić. Mocz należy dostarczyć w ilości określonej przez laboratorium (najczęściej pojemnik jest wypełniany w połowie) i w zależności od tego czy jest to badanie ogólne moczu czy posiew. Ważne jest dostarczenie pobranej próbki do badania w możliwie jak najkrótszym czasie (nie dłuższym niż 2 godziny od pobrania), gdyż wydłużony czas transportu sprzyja kontaminacji próbki, czyli namnażaniu się bakterii. Po dwóch godzinach z każdą minutą wynik staje się mniej wiarygodny.
Aby wynik takiego badania był wiarygodny pacjent musi zastosować się do kilku zasad:
Najczęstszą przeszkodą w prawidłowej ocenie narządów jamy brzusznej jest zaleganie treści pokarmowej i gazów w żołądku, dwunastnicy i jelitach. Aby wyeliminować te przeszkody, badanie musimy wykonywać na czczo. Pacjent nie może nic jeść ani pić co najmniej przez 5 godzin przed badaniem. Nie należy pić płynów gazowanych, kawy oraz soków, a także żuć gumy ani palić papierosów. Pacjenci przyjmujący leki powinni je nadal przyjmować, popijając ½ szklanki wody, jednak nie później niż 1 godzinę przed badaniem. Pacjenci z tendencją do wzdęć powinni zachować lekkostrawną dietę już dwa dni przed badaniem i trzy razy dziennie przyjmować po dwie kapsułki jednego z leków zmniejszających ilość gazów w jelitach (np. Espumisan lub Esputicon). Na badanie należy (w miarę możliwości) przynieść wyniki poprzednich badań USG danej okolicy, lub wyniki innych badań - dotyczących tego problemu.
Gastroskopię wykonuje się w celu dokładnego obejrzenia górnego odcinka układu pokarmowego. W dniu badania pacjent musi być na czczo (nie może przyjmować również żadnych płynów). Jeśli gastroskopia wykonywana będzie w godzinach rannych zaleca się rezygnację z kolacji w dniu poprzedzającym badanie. W przypadku gdy na jej wykonanie wyznaczono godzinę popołudniową, od ostatniego posiłku nie może minąć mniej niż 6 godzin. Pacjenci stale przyjmujący leki np. na nadciśnienie tętnicze, choroby serca, padaczkę , zażywają normalną dzienną dawkę i popijają małą ilością wody. Przed badaniem należy poinformować lekarza o przyjmowanych lekach, przebytych chorobach lub operacjach. Pacjent powinien znać nazwy oraz dawki przyjmowanych farmaceutyków.
Kolonoskopia to rodzaj badania endoskopowego mającego na celu obejrzenie dolnego odcinka przewodu pokarmowego, zwykle jelita grubego. W tym celu wprowadza się kolonoskop przez odbyt pacjenta. Badanie wykonuje się po odpowiednim oczyszczeniu jelita. Zaleganie mas kałowych uniemożliwia ocenę jelita i wówczas badanie nie ma wartości diagnostycznej.
Aby jelita były odpowiednio oczyszczone należy stosować się do poniższych zasad, zależnie od metody przeczyszczenia (np. Fortrans):
W dniu badania: